Staande ovatie voor jarige Jos Kruisbergen

Door Ruud Stoeten

Wat een gewone voorstelling van ZieneMaasenWaal had moeten worden, ontaardde op die rillerige novembervond in een warme huldiging, waarbij diverse mensen het toch wel even moeilijk hadden. Vooral cineast Jos Kruisbergen. Maar zeker ook de familie en vrienden van Jan Rikken.

Het was heel toevallig dat Tweestromenland in Beeld en Geluid Kruisbergens filmtopper over de Dreumelse Gelderlanderfotograaf precies op diens 75^e geboortedag uit de kast had gehaald. De meeslepende documentaire Bewogen beeld van een fotograaf oogstte lachende gezichten maar veroorzaakte ook brokken in de keel, en hier en daar een traan. Jan Rikken overleed in januari 2017 volkomen onverwacht op 74-jarige leeftijd, maar elf maanden later wandelde hij op zijn 75^e verjaardag via het filmdoek honderden harten binnen alsof hij nog steeds deel uitmaakte van het Land van Maas en Waal.

Jos Kruisbergen moest er zelf ook aan geloven op die novemberavond in de filmzaal van D’n Bogerd in Druten. Met veel moeite kreeg 2BG-voorzitter Wim Lamers de filmkunstenaar het toneel op, aan de vooravond van diens verjaardag. De hoeveelste? Wim Lamers: “Laten we het erop houden dat hij twintig jaar geleden vijftig werd.”

Kruisbergen houdt niet van poespas rond zijn persoon. En jarig zijn, da’s iets van hemzelf. Ook als het toevallig om een kroonjaar gaat. Een verentooi wil hij niet. Hoewel: hij onderging de lof daar in die filmzaal niet geheel onbewogen.

Wim Lamers moest wel even kwijt hoezeer Kruisbergen al 23 jaar lang als onbetaald vrijwilliger in de weer is voor Tweestromenland in Beeld en Geluid. Dag en nacht, letterlijk. “En hopelijk gaat hij daar nog jaren mee door.” Als Jos de levenskracht van zijn moeder heeft geërfd, zou dat zo maar kunnen gebeuren: Diena Kruisbergen heeft inmiddels met haar 105 jaar de leeftijd der super-sterken al ruimschoots overschreden.

Maar in de visie van voorzitter Lamers heeft de filmmaker nog steeds de uitstraling van een jonge god. “En dat vind ik hartstikke leuk, dat jongensachtige.” De mooie woorden brachten Jos Kruisbergen niet van de wijs. “Zo is ’t wel goed”, liet hij zich diverse malen ontvallen. Maar aan de andere kant glunderde hij wel degelijk stiekempjes toen hem een luid ‘Lang zal hij leven’ ten deel viel, gevolgd door een staande ovatie vanuit een zaal die tot de laatste plaats was gevuld.

De huldeblijken kaatste hij overigens meteen weer door in de richting van zijn talrijke hedendaagse en vroegere medewerkers. En dan vooral naar Geert Megens, al heel veel jaren onder meer geluidsman binnen het camerateam. En waar het uiteindelijk om ging: de honderden filmkijkers hebben ook deze keer weer genoten van het programma. Behalve Bewogen beeld van een fotograaf werd ook De Leste Mert op het witte doek geprojecteerd. “Bijzonder mooie documenten voor latere generaties”, zo klonk het. “Een avond met een gouden rand”. En: “We moeten zuinig zijn op Jos”.